Instituti i Shëndetit Publik thotë se në Maqedoni, ashtu si edhe në nivel global, shkallët e obezitetit janë nxitura nga ndryshimet në ekonomi, rritja e konsumit të ushqimeve të përpunuara, reklamimi agresiv i ushqimeve të pasura me sheqer, kripë, yndyra të ngopura dhe trans, ndryshimet në stilin e jetës së popullsisë drejt një shoqërie konsumatore dhe nivelet e ulëta të aktivitetit fizik. Nga ISHP bënë thirrje që të gjithë aktorët të përqendrohen në ndryshimin e sistemeve që po e krijojnë këtë krizë.
“Është e nevojshme të rishikohen rregulloret në sistemet ushqimore, politikat shëndetësore dhe kushtet shoqërore që ndikojnë në zakonet tona të përditshme. Obeziteti përfaqëson një sfidë globale që prek të gjitha shtresat e shoqërisë, pavarësisht nga gjinia, mosha, statusi social apo vendbanimi. Në Maqedoninë e Veriut, ashtu si në mbarë botën, po përballemi me shkallë gjithnjë e më të larta të obezitetit. Të dhënat e Institutit të Shëndetit Publik tregojnë se 30.4% e fëmijëve të moshës 6-9 vjeç janë mbipeshë. Nga ta, 13.8% janë obezë, ndërsa 4.4% vuajnë nga obeziteti ekstrem. Megjithatë, përpjekjet e deritanishme, të cilat kryesisht ishin të fokusuara te individët, nuk janë më të mjaftueshme,” thonë nga ISHP.
Nga Instituti theksojnë se për të zgjidhur problemin e obezitetit nevojitet një qasje më e gjerë dhe më themelore.
“Është e nevojshme të punojmë për ndryshimin e sistemeve ushqimore përmes vendosjes së rregulloreve efektive për të ulur konsumin e ushqimeve dhe pijeve që nxisin obezitetin. Politikat fiskale, siç janë taksat mbi pijet e ëmbëlsuara dhe ndalimi i reklamimit të produkteve me përmbajtje të lartë sheqeri, kripe, yndyrash të ngopura dhe trans, duhet të bëhen të detyrueshme. Duhet të krijohen rregulla të qarta për etiketimin e ushqimeve, në mënyrë që konsumatorët të bëjnë zgjedhje të informuara për shëndetin e tyre,” thonë nga ISHP.
Në njoftim shtohet se sistemi shëndetësor në Maqedoni duhet të jetë i përgatitur për kujdesin ndaj personave obezë, me programe të integruara për parandalim dhe trajtim të përfshira në paketat shëndetësore.
“Kjo nënkupton qasje në shërbime parësore, dytësore dhe tretësore për njerëzit me obezitet, si dhe monitorim të rregullt të faktorëve të rrezikut dhe zbatimin e masave parandaluese. Obeziteti nuk është thjesht rezultat i zgjedhjeve të këqija apo mungesës së disiplinës. Ai është një sëmundje që rrit gjasat për zhvillimin e problemeve të tjera serioze shëndetësore, siç janë sëmundjet e zemrës, diabeti dhe kanceri. Prandaj, është e rëndësishme që obeziteti të njihet si një sëmundje dhe të integrohet në sistemet shëndetësore si një prioritet kryesor për parandalim dhe trajtim,” theksojnë nga ISHP.
